नाशिक विभाग

भौगोलिक माहिती संपादन करा धुळे शहर २०.९°उ. ७४.७८°पू. वर वसलेले आहे. शहराची समुद्रसपाटीपासून सरासरी उंची २४० मीटर (७८७ फूट) आहे. शहराचा विस्तार १२० किमी आहे. धुळे शहर  पांझरा नदीच्या  तीरावर वसले आहे.  हवामान  जिल्ह्याचे हवामान सामान्यत:उष्ण व कोरडे आहे. मे महिन्यात तापमान ४५. से. ची कमाल मर्यादा गाठते तर डिसेंबरमध्ये ते १२ से. पर्यत खाली येते. उन्हाळयातील सरासरी तापमान ३० ते ३५ इतके असते हिवाळयातील सरासरी तापमान २३ ते २५ से इतके असते. जिल्ह्यातील उत्तर व पश्चिम भागाची समुद्रसपाटीपासून उंची अधिक असल्याने तुलनात्मकदृष्टया तेथील उन्हाळे अधिक सुसह्य असतात. जिल्ह्यातील सरासरी वार्षिक पर्जन्यमान ६० से मी. इतके आहे. जिल्ह्यातील पडणारा पाऊस अनिश्चित स्वरुपाचा असून त्याचे वितरणही असमान आहे. त्यामुळे या जिल्ह्याचा समावेश अवर्षणप्रवण क्षेत्रातच होतो. धुळे जिल्हयात बहुतांश पाऊस नैऋत्य मोसमी वार्‍यांपासून पडतो. पावसाचे प्रमाण पश्चिकेकडून पूर्वेकडे कमी कमी होत जाते. पश्चिम भाग अधिक उंचीचा असल्याने या भागात पाऊस अधिक पडतो. पश्चिमेकडील साक्री तालुक्यात पावसाचे प्रमाण जास्त आह...

जळगाव जिल्हा पर्यटन 15 स्थळ  ।। उनपदेव-सुनपदेव (चोपडा) गरम पाण्याचे झरे ओंकारेश्वर मंदिर (जळगाव शहर) चाळीसगाव तालुक्यातील काली मठ व गंगाश्रम संत  चांगदेव मंदिर अमळनेर येथील साने गुरुजींचे तत्त्वज्ञान मंदिर श्री पद्मालय, एरंडोल (अडीच गणेश पीठांपैकी अर्धे पीठ) चाळीसगाव तालुक्यातील पाटणादेवी (थोर गणिती भास्कराचार्य यांचे जन्मस्थळ व पाटणादेवी देवस्थान) पारोळा येथील भुईकोट किल्ला (झाशीची राणी लक्ष्मीबाई यांच्या वडिलांचा किल्ला) पाल (रावेर तालुका)-थंड हवेचे ठिकाण फारकंडे मनोरा अमळनेर येथील भुईकोट किल्ला यावल येथील भुईकोट किल्ला वढोदा येथील प्राचीन मच्छिंद्रनाथ मंदिर मनुदेवी मंदिर संत मुक्ताबाई मंदिर (मुक्ताईनगर)

मुख्य आकर्षण - नाशिक आस्था का शहर है। यहां आपको बहुत से सुंदर मंदिर और घाट देखने को मिलेगें। यहां विभिन्न त्योहारों को बहुत ही उत्साह के साथ मनाया जाता है। यहां ज्‍यादातर भगवान के प्रति आस्‍था रखने वाले पर्यटक अधिक संख्‍या में आर्कषित होते है। कुंभ मेला संपादित करें मुख्य लेख :  कुंभ मेला नाशिक में लगने वाला कुंभ मेला, जिसे यहाँ सिंहस्थ के नाम से जाना जाता है, शहर के आकर्षण का सबसे बड़ा केन्द्र है। भारतीय पंचांग के अनुसार सूर्य जब कुंभ राशी में होते है, तब इलाहाबाद में कुंभमेला लगता है और सूर्य जब सिंह राशी में होते है, तब नाशिक में सिंहस्थ होता है। इसे कुंभमेला भी कहते है। अनगिनत श्रद्धालु इस मेले में आते हैं। यह मेला बारह साल में एक बार लगता है। इस मेले का आयोजन महाराष्ट्र पर्यटन निगम द्वारा किया जाता है। भारत में यह धार्मिक मेला चार जगहों पर लगता है। यह जगह नाशिक,  इलाहाबाद ,  उज्जैन  और  हरिद्वार  में हैं। इलाहाबाद में लगने वाला कुंभ का मेला सबसे बड़ा धार्मिक मेला है। इस मेले में हर बार विशाल संख्या में भक्त आते हैं। इस मेले में...

इतिहास संपादन करा १५ व्या शतकाच्या शेवटी,  इ.स. १४८६  मध्ये तत्कालीन बहामनी राज्याचे पाच तुकडे झाले. त्यामधून फुटून निघालेल्या  मलिक अहमदशहा बहिरी  या  निजामशहाने  मे,  इ.स. १४९०  मध्ये  सीना नदीकाठी  पूर्वीच्या  भिंगार  शहराजवळ नवीन शहर वसवण्यास सुरुवात केली. याच्या नावावरूनच या शहराला अहमदनगर असे नाव पडले. १४९४ मध्ये शहर रचना पूर्ण होऊन अहमदनगर  निजामशहाची  राजधानी बनले. या शहराची तुलना त्या काळी  कैरो ,  बगदाद  या समृद्ध शहरांशी केली जात असे. अहमदशहा, बुर्‍हाणशहा,  सुलताना चांदबिबी  यांची कारकीर्द असणारी  निजामशाही  येथे १६३६ पर्यंत टिकली.मोगल बादशहा  शहाजहानने   इ.स. १६३६  मध्ये अहमदनगर काबीज केले.  इ.स. १७५९  साली पेशव्यांनी अहमदनगरवर ताबा मिळवला तर १८१७मध्ये ब्रिटिशांनी अहमदनगर घेतले. शहरात  अहमदनगरचा किल्ला ,  रेणुकामाता मंदिर  ( केडगांव ) व  चांदबीबी महल  व  बाग-ए-बहिश्त महल  (सावेडी)अशी अनेक ऐतिहासिक स्थळे आह...

नंदुरबार   हा  भारतातील   महाराष्ट्र   राज्याच्या   खानदेश   विभागातील एक जिल्हा आहे, आणि त्या नावाचे शहर हे त्याच नावाच्या तालुक्याचे मुख्यालय आहे. १ जुलै १९९८ रोजी   धुळे जिल्ह्यातून   बाहेर पडून नंदुरबार जिल्ह्याची निर्मिती झाली. हा जिल्हा   महाराष्ट्र   व   गुजरात   राज्याच्या सीमेजवळ असून याचे क्षेत्रपळ ५०३५ चौरस किमी आहे. येथील लोकसंख्या १३,११,७०९ असून त्यांपैकी १५.४५% लोक शहरी भागात राहतात. (२००१च्या जनगणनेनुसार).

धुळे जिल्हा !! धुळे  हे  धुळे जिल्ह्याचे  आणि  उत्तर महाराष्ट्राचेप्रशासकीय  मुख्यालय आहे. धुळे शहर उत्तर महाराष्ट्रातील (खानदेश) एक महत्वाचे शहर आहे. धुळे शहराची लोकसंख्या ६,२४,३५८ (२०१७ जनगणना) आहे. धुळे जिल्ह्यात कापड उद्योग मोठ्या प्रमाणात आहेत. या शहरातून महत्वाचे ३ राष्ट्रीय महामार्ग जातात. धुळ्यात गोंदूर येथे राष्ट्रीय विमानतळ आहे. मराठीतले महान विद्वान आणि इतिहासतज्ज्ञ राजवाडे यांनी संग्रह केलेल्या कित्येक ऐतिहासिक वस्तू/कागदपत्रे येथील राजवाडे संशोधन मंडळात (संग्रहालय) आहेत. धुळ्यातून राष्ट्रीय महामार्ग क्र.३ आणि कर. ६ जातो. मध्य रेल्वेच्या भुसावळ स्टेशनाजवळ  चाळीसगाव  नावाचे जंक्शन आहे, तेथून धुळ्यासाठी लोहमार्गाचा फाटा फुटतो. जुने धुळे हा भाग शहराचा मध्यवर्ती भाग आहे आणि ह्याच जुने धुळ्यात अत्यंत नामांकित आणि ऐतिहासिक धार्मिक इमारत म्हणजे  शाही जामा मस्जिद उर्फ खुनी मस्जिद  ज्याचे निर्माण सुप्रसिद्ध जगविख्यात व जगातिल सातवे आश्चर्य  ताजमहाल  चे निर्माते म्हणजेच मुघल राजे  शाह जहान  यांनी इ.स.१६३० मध्ये ऐका...

Jalgoan ||| जळगाव जिल्ह्यास  पूर्वी  पूर्व खानदेश  हे नाव होते. जिल्ह्याच्या उत्तरेस  मध्य प्रदेश , पूर्वेस  बुलढाणा जिल्हा , आग्नेयेस  जालना जिल्हा , दक्षिणेस  औरंगाबाद जिल्हा  , नैर्ऋत्येस  नाशिक जिल्हा  तर पश्चिमेस  धुळे जिल्हा  आहे. जिल्ह्यात ठिबक सिंचनाद्वारे केळी व कापसाची शेती केली जाते., ही शेती भारतातील इतर शेतकर्‍यांसाठी एक आदर्श उदाहरण आहे. जळगाव जिल्हा हा भारतातील सर्वाधिक केळी-उत्पादक जिल्हा आहे. जळगाव जिल्ह्याचे क्षेत्रफळ ११,७०० चौरस किमी आहे तर लोकसंख्या ३,६७९,९३६ आहे. जिल्ह्याच्या उत्तरेस सातपुडा तर दक्षिणेस अजंठा पर्वतरांगा आहेर. जळगाव जिल्ह्यातील ज्वालामुखी (volcanic) मृदा ही कापूस लागवडीसाठी उपयुक्त आहे. जळगाव जिल्हा हा चहा, सोने, कडधान्ये, कापूस व केळी या पदार्थांसाठीचे महत्त्वाचे व्यापारी केंद्र आहे. मराठी भाषेबरोबरच येथे मराठीची बोलीभाषा असलेली अहिराणीदेखील बोलली जाते. जिल्ह्यात सरासरी ६९० मिलिमीटर इतका पाऊस पडतो. जिल्ह्यातील प्रमुख नद्या-  तापी ,  पूर्णा ,  गिरणा ,  वाघूर , अ...